आज जुलाई ४ अर्थात् अमेरिकाको २४७ औं स्वतन्त्रता दिवस । २ सय ४७ बर्ष अगाडि ब्रिटिस साम्राज्यको भागको रुपमा नरहेको भन्दै छुट्टै देशका रुपमा संयुक्त राज्य अमेरिकाको घोषणा गरिएको दिनलाई अमेरिकामा स्वतन्त्रता दिवशको रुपमा मनाईन्छ । अमेरिकी संसदले अमेरिकी स्वतन्त्रताको घोषणापत्रमा जुलाई २ मा मतदान गरेपनि हरेक बर्ष ४ जुलाईलाई अमेरिकामा स्वतन्त्रता दिवसका रुपमा मनाइदै आएको छ । सन् १७७६ को जुलाई २ सम्म अमेरिका बेलायतको १३ औं उपनिवेशका रुपमा रहेको थियो ।

आजको दिन ११ हजार आप्रवासीहरुलाई नागरिकता प्रदान गर्दै अमेरिकाले स्वतन्त्रता दिवस मनाउने भएको छ । युएससीआईएसले जुन २८ र जुलाई ५ बीचका बीचमा १९५ भन्दा बढी नागरिकता वितरण समारोहहरू आयोजना गरेर नयाँ नागरिकहरूलाई स्वागत गर्दै यस वर्ष स्वतन्त्रता दिवस मनाउने जनाएको छ । यी समारोहहरूले आप्रवासीहरूलाई स्वागत गर्ने र योग्य सबैका लागि अमेरिकी नागरिकताका फाइदाहरूबारे जानकारी दिंदै गर्ने सरकारको प्रतिबद्धता देखाउने युएससीआईएसको भनाई छ । आर्थिक वर्ष २०२३ मा अमेरिकाले ८ लाख ७८ हजार ५ सय विश्वभरका नयाँ अमेरिकी नागरिकहरूलाई स्वागत गरेको छ ।
२०२४ मा मात्रै हालसम्म युएससीआईएसले ५ लाख ८९ हजार नयाँ नागरिकहरूलाई नागरिकता वितरण गरिसकेको छ । अमेरिकी नागरिकता प्राप्त गर्नका लागि विभिन्न योग्यताहरु पूरा गरेको हुनुपर्छ । सामान्यतया ग्रिनकार्ड प्राप्त गरेको ५ बर्षपछि अमेरिकी नागरिकताका लागि योग्य हुनसक्ने प्रावधान रहेको छ । अमेरिकी नागरिकसँग विवाह गरेर ग्रिनकार्ड प्राप्त गर्नेहरु ३ बर्षमै नागरिकताका लागि योग्य हुनसक्छन् भने अमेरिकी सेनामा कार्यरतहरु तुरुन्तै योग्य हुनसक्छन् ।

संसारभर आप्रवासी कति छन ?

ग्लोबल माइग्रेसन अर्थात विश्वव्यापी बसाई सराई एक देशबाट अर्को देशमा काम गर्न जाने वा बसाई सर्नेलाई मानिन्छ । यो विश्वको लागि कुनै सानो स्तरको समस्या होइन । यदि विश्वका सबै अन्तर्राष्ट्रिय आप्रवासीहरू आफ्नो देश वा जन्मभूमिभन्दा फरक देशमा बसोबास गर्ने मानिसहरूलाई जोडेर हेर्दा एउटा छुट्टैै देशमा बस्ने हो भने, यो संसारको जनसख्याका हिसावले पाँचौं ठूलो देश हुनेछ । प्यू रिसर्च सेन्टरको अनुसन्धानमा आधारित यो संख्या लगभग ४५ मिलियन मानिसहरू अमेरिकामा मात्रै रहेको छ ।
त्यसमध्ये पनि सबैभन्दा धेरै आप्रवासी संसारभरबाट अमेरिका आउनेहरु छन । संसारभरको तुलनात्मक अध्ययनमा अमेरिकामा विश्वको कुनै पनि देशको तुलनामा सबैभन्दा धेरै आप्रवासीहरू छन् । संयुक्त राष्ट्र संघको अनुमान छ कि संयुक्त राज्य अमेरिकामा बस्ने ४६दशमलव मिलियन मानिसहरु त्यहाँ जन्मेका थिएनन् । यसको मतलब यो हो कि लगभग पाँच मध्ये एक अन्तर्राष्ट्रिय आप्रवासीहरू संयुक्त राज्य अमेरिकामा बस्छन् । अमेरिकी आप्रवासी जनसंख्या विश्वको अर्को सबैभन्दा ठूलो आप्रवासी गन्तव्य जर्मनी भन्दा झन्डै चार गुणा छ, लगभग १२ मिलियन आप्रवासीहरू जर्मनीमा बस्दछन ।

अमेरिकी जनसंख्याको आप्रवासी हिस्सा ऐतिहासिक उच्चमा पुगेको भन्दै केहि समय अघि विश्वकै धनी एलन मक्सले एक ट्वीट गर्दै भनेका थिए अमेरिकामा वास्तविक अमेरिकनले मतदान गर्ने यो नै अन्तिम निर्वाचन हुनेछ । सन् १८०० को दशकको उत्तरार्धमा अमेरिकामा विदेशी जनसंख्यामा उल्लेख्य वृद्धि भएको थियो । जब युरोप र अन्यत्रबाट आप्रवासनले लाखौं नयाँ बासिन्दाहरूलाई देशको किनारमा ल्यायो । १९२० को दशकमा, संयुक्त राज्य अमेरिकाले थप प्रतिबन्धित अध्यागमन कानूनहरूको एक श्रृंखला अपनायो, जसले अन्ततः १९२४ मा राष्ट्रिय (मूल कोटा प्रणालीको स्थापना ग¥यो र त्यसपछि राष्ट्रको जनसंख्याको विदेशी (जन्मको हिस्सामा गिरावट आयो । त्यो अध्यागमन प्रणाली १९६५ सम्म परिवर्तन भएको थिएन, जब अध्यागमन र राष्ट्रियता ऐनले समान व्यापक आप्रवासन कानूनहरू सिर्जना गर्यो जुन अमेरिकाले आज पनि प्रयोग गर्दछ । सन् १९६५ देखि कम्तिमा ५ करोड ९० लाख आप्रवासी संयुक्त राज्य अमेरिकामा गएका हुन ।

संयुक्त राज्य अमेरिकामा बस्ने सातमध्ये एक जना अन्य देशहरूमा जन्मेका थिए, जुन लगभग ऐतिहासिक रेकर्ड हो । तुलनात्मक रूपमा, क्यानाडामा पाँच मध्ये एक जना विदेशी जन्मेकाहरु छन् । अमेरिकामा जन्मेका ३० लाखभन्दा बढी मानिसहरू अहिले अन्य देशहरूमा बस्छन्, जबकि अमेरिकामा मात्रै करिब १६ लाख भारतीयहरू आप्रवासी छन् । करिब १२ मिलियन मेक्सिकोमा जन्मेका मानिसहरू मेक्सिको बाहिर बस्छन् ।
ओबामा प्रशासनले २००९ र २०१६ कोबीच करिब ३ मिलियन आप्रवासीहरूलाई अमेरिकाबाट डिर्पोट गरेको थियो । जुन बुश प्रशासनको बेलामा भन्दा १ मिलियन बढी हो । ट्रम्प प्रशासनले जति नै ठुलो गफ लगाए पनि उनको चार बर्षे अवधिमा आप्रवासीहरूलाई देश निकाला गरेको सख्या सबै भन्दा कम हो ।

अमेरिकीहरुको आप्रवासनप्रति कस्तो धारणा छ ?

अमेरिकामा अध्यागमन राष्ट्रिय राजनीतिक बहसको केन्द्रविन्दुमा रहँदा, अमेरिकी जनताले देशमा बसोबास गर्ने आप्रवासीहरूको बारेमा विभिन्न धारणा राख्छन् । समग्रमा, धेरैजसो अमेरिकीहरू आप्रवासीहरूको बारेमा सकारात्मक धारणा राख्छन् । लगभग दुई तिहाइ अमेरिकीहरू आप्रवासीहरूले आफ्नो कडा परिश्रम र प्रतिभाको कारणले देशलाई बलियो बनाएको बताउँछन् । जबकि लगभग एक चौथाई अमेरिकनहरु आप्रवासीहरूले रोजगारी, आवास र स्वास्थ्य हेरचाह गरेर देशलाई बोझ पारेको धारणा राख्दछन ।

यद्यपि यी विचारहरू राजनीतिक सम्बद्धताका आधारमा भिन्न हुन्छन् । अमेरिकामा रहेका दुई पार्टीहरुमध्ये डेमोक्र्याट अर्थात प्रजातान्त्रिक झुकाव भएका स्वतन्त्रहरूमध्ये, ८८ प्रतिशत आप्रवासीहरूले आफ्नो कडा परिश्रम र प्रतिभाले देशलाई बलियो बनाएको दावी गर्दछन भने केवल ८ प्रतिशतले उनीहरू बोझ भएको बताउँछन् । रिपब्लिकन र रिपब्लिकन झुकाव भएका स्वतन्त्रहरूमध्ये, ४१ प्रतिशतले आप्रवासीहरूले देशलाई बलियो बनाएको बताउँछन भने ४४ प्रतिशतले देशलाई बोझ बनाउँछन् ।
अमेरिकी कानुन अनुसार बर्षैभरी योग्यता पुगेमा व्यक्तिहरुका लागि नागरिकता वितरण समारोह चलिरहन्छ । अध्यागमन सेवाहरूले यस वर्षको स्वतन्त्रता दिवस जुन २८ र जुलाई छ को बीचमा करिब २ सयभन्दा बढी समारोहहरूमा लगभग ११ हजार भन्दा बढी आप्रवासीका लागि नागरिकता वितरण गरेर मनाउँदैछ । यी समारोहहरूले आप्रवासीहरूलाई स्वागत गर्ने र यूएसका नागरिकहरूलाई प्रवद्धधन गर्ने सबैको लागि हाम्रो सरकारको प्रतिबद्धता देखाउँछन् । ३१ वटा अमेरिकी शहरहरूमा अध्ययनले पत्ता लगाएको छ कि यदि सबै योग्य आप्रवासी बासिन्दाहरूलाई नागरिकता दिने हो भने, तिनीहरूको कुल आम्दानी ४५ दशमलव ७ बिलियनले बढ्ने अनुसन्धानले देखाएको छ ।