यस पटक मानौ अमेरिकामा राष्ट्रपतिको मात्रै निर्वाचन हुँदैछ । तर यसपाली हुने निर्वाचन संसदीय निर्वाचन पनि हो । यसको मतलव तल्लो सदनको पनि निर्वाचन हुँदैछ । अमेरिकामा माथिल्लो सदन सिनेट र तल्लो सदन कांग्रेस म्यान(संसदीय)को निर्वाचन हुँदैछ । स्थानीय तहमा राष्ट्रपतिको संगै तल्लो सदन र ३४ वटा सिनेटमा र ११ राज्यमा गर्भनरको पनि निर्वाचन हुँदैछ । तर यतिखेर राष्ट्रपतिय निर्वाचनले सबै चुनाव ओझेलमा परेको छ । कारण अमेरिकामा कार्यकारी राष्ट्रपति हुन्छ ।
दुई सदनमध्ये सिनेटमा एक सय जना र माथिल्लो सदनमा ४ सय ३५ जनाको निर्वाचन हुनेगरेको छ । यतिखेर प्रश्न किन सिनेटको ३५ जना मात्रै भन्ने तर काँग्रेस म्यानको पदावधि २ बर्षको हुन्छ भने सिनेटरको ६ बर्षको पदावधि हुने गरेको छ । सिनेटरको जहाँ खाली भयो त्यहि मात्रै चुनाव गर्ने चलन हुन्छ । त्यसैले सिनेटको चुनाव नियमित रुपमा भन्दा पदावधि सकिएको वा मृत्यू भएर खाली भएको स्थानमा मात्रै हुने गर्दछ । त्यसैले यसपटक अमेरिकामा राष्ट्रपतिसहित ३५ सिनेटर र ४ सय ३५ तल्लो सदनको काँग्रेसम्यानको निर्वाचन हुँदैछ ।

विदेशबाट कति अमेरिकीले मतदानमा भाग लिन्छ ?
ती ३० लाख मानिसहरूमा सेनामा काम गरिरहेका व्यक्तिदेखि अमेरिकी कूटनीतिज्ञ, तिनका परिवार र अध्ययन वा व्यापारका लागि देशबाहिर रहेका व्यक्ति पर्छन् । ति अमेरिकनहरुले हरेक देश जहाँ दुतावास, महावाणिज्य दुतावास, मिसन, आर्मी बेस क्याम्प सबै स्थानहरुमा मतदानको व्यवस्था मिलाएको हुन्छ । त्यसैगरी मतदाताले आफ्नो ठीक ठेगाना उपलब्ध गराएको खण्डमा सीमित देशहरुमा सम्बन्धित व्यीक्तको नाममा मतपत्र नै पठाएपछि मतदान गरेर निश्चित समयभित्र पुग्ने गरी हुलाकबाट पठाउने व्यवस्था पनि रहेको छ ।
सन् २०२० को राष्ट्रपति निर्वाचनमा खसेको १६ करोड १० लाख मतमध्ये नौ लाख मत मात्रै देशबाहिर रहेका नागरिकहरूबाट खसेको थियो । तर निकै कम मत अन्तरको प्रतिस्पर्धा हुने अवस्थामा भने देशबाहिर रहेका मतदाताहरू निर्णायक हुन सक्ने त्यसले प्रष्ट देखाएको छ ।
स्पेशबाट मतदान
अमेरिकामा अन्तरिक्ष स्टेशनमा रहेका अमेरिकी अन्तरिक्षयात्रीहरुले समेत मतदान गर्न पाउने व्यवस्था सन् १९९७ बाट सुरु भएको थियो । टेक्सासमा एक विधयेक पारित गरी नासाका अन्तरीक्षयात्रीहरुलाई अन्तरीक्षबाटै भोट हाल्ने अधिकार दिइएको थियो ।उक्त कानून अनुसार यदि कोही अमेरिकी नागरिक अन्तरिक्षमा छ भने उसले विद्युतीय माध्यमबाट मतदान गर्न सक्दछ । नासाका धेरै अन्तरिक्षयात्रीहरु टेक्ससको ह्युस्टनका बासिन्दा भएको हुनाले यस्तो टेक्सास राज्यले यस्तो कानून बनाएको थियो ।
यो बर्षको मतदानका लागि अमेरिकामा २४ करोड ५० लाख योग्य मतदाता छन जसमध्ये ६ करोड मतदान भैसकेको हो । पुरा जनसख्या भने ३३ करोड ५० लाख बढी छन । मतदाता सहभागिता सन् २०२० मा झैँ ६६ देखि ६७ प्रतिशत पुग्यो भने करिब १६ करोडदेखि १६ करोड ५० लाख मत अनुमान गर्न सकिन्छ । मतदानको तुलना गर्दा धेरै मतदान हुनसक्दथ्यो तर सबै राज्यहरुमा अर्लि मतदानको व्यवस्था छैन ।
केन्द्रमा आप्रवासन नीति
अमेरिकी राष्ट्रपतीय बहसमा प्रायः अपमानजनक आरोप–प्रत्यारोप र झुटा दाबी दोहोरिने डोनाल्ड ट्रम्पले आप्रवासी अपराधबारे गलत दाबी दोहो¥याए । ट्रम्पले आप्रवासनका कारण अपराध बढ्दै गएको बताए । वास्तवमा अमेरिकामा हाल हिंसात्मक अपराध विगत ५० वर्षकै न्यून छ । ट्रम्पले आप्रवासीले स्प्रिंगफिल्ड, ओहायोमा पाल्तु जनावर खाइरहेका झुटो दाबीसमेत गरेका थिए । यसलाई राष्ट्रपतीय बहसका मध्यस्थकर्ताले खारेज गरेका थिए । विभिन्न अध्ययनले आप्रवासी जनसंख्या प्रायः कम अपराध दरसँग जोडिएका देखाउँछन ।
शरणार्थी र आप्रवासीले अपराध गरेमा निर्वासनको जोखिम हुन्छ । यो तप्काले आफ्नो गन्तव्य शरणस्थानमा पुग्न कडा परिश्रम गरेपछि आफ्नो स्थितिलाई खतरामा पार्ने सम्भावना कम हुन्छ । पुरातनपन्थी तप्काले लामो समयदेखि आप्रवासनलाई राष्ट्रिय पहिचान, सुरक्षा र अर्थतन्त्रका लागि खतराका रूपमा चित्रण गर्दै आएका छन ।
अहिले ट्रम्पकोे अमानवीय भाषाले आप्रवासीलाई खतरनाक, अनियन्त्रित र विनाशकारीका रूपमा चित्रित गर्छ । ट्रम्पले राष्ट्रपतीय बहसका क्रममा ‘हाम्रो देशमा लाखौँ मानिस झरिरहेका छन’ भन्ने भाषा प्रयोग गरेका थिए । यसले आप्रवासीलाई संख्यामा सीमित गर्ने प्रवृत्तिलाई पनि औँल्याउँछ । ट्रम्पले हरेक महिना २१ लाख आप्रवासी अमेरिका प्रवेश गर्ने गरेको बताएका थिए, जुन सरसर गलत हो । अश्वेत, गहुँगोरा र एसियाली आप्रवासीलाई प्रायः अपराधी, रोजगार चोर वा सार्वजनिक स्रोतको दोहन गर्ने समुदायका रूपमा चित्रण गरी अमानवीय भाषालाई प्रायः जातीयकरण गरिन्छ ।




